Çocuk bakımı hakkında bilgiler

Çocuk Bakımı
Çocuk Bakımı
Yeni doğmuş bir bebeğin yaşamında büyük bir değişiklik olmuştur. Ana rahminin koruyucu ortamından uzaklaşıp, kendi gayretiyle yaşayacak artık. İşte bu yeni yaşam başlangıcında ona bu kadar ilgi gösterilmesinin nedeni de bu. Doğumdan 1 dakika sonra 5 dakika sonra 10 dakika sonra doktor ve konunun uzmanları yeni doğmuş bebeğin sağlık kurumunu apgar sistemine göre değerlendirip kontrol altında tutarlar.

Çekildiği zaman kolları tepki gösteriyor ve sağlıklı bir şekilde avaz avaz ağlıyor ise bu iyiye işarettir. 10 puanlık apgar ölçeğinin 5 ana unsuru var. Her biri 0 ile 2 arasında değerlendiriliyor. Değerlendirmede dikkate alınan unsurlar şunlar. Cildin rengi, ağlama dahil vücut refleksleri, kasların gücü, kol ve bacakların hareketleri, fazla hızlı olmayan düzgün solunum ve son olarak kalp atışlarının düzeni. Apgar ölçeğine göre 8,9 ve 10 puan toplanması mükemmel bir sağlık durumunun işaretidir. 4, 5, 6 ve 7 puan orta bir sağlık durumudur. 0, 1, 2 ve 3 puan arası ise kritik bir sağlık durumunu gösterir. Eğer puan kritik bir durumu gösteriyorsa bebeğin yoğun bakıma alınarak acil bir müdahaleye ihtiyacı olduğu anlaşılır.

Apgar testi acil müdahale gereken hallerde gecikmemek açısından zorunludur. Ne var ki bebeğin durumunun normal bulunması ilerde bazı olumsuz durumların oluşmayacağı anlamına gelmez. Buna karşın ciddi görünen bir durumda doğumdan kısa bir süre sonra düzelecek geçici bir doğum komplikasyonu olabilir ve yoğun bakımda geçireceği kısa bir süreden sonra her şey normale döner. Apgar testinden alınan ilk puan bebeğin sağlık durumuyla ilgili ilk rapordur. Bu rapor bebeğin hayatı boyunca önem taşır.

Çocuk Kontrolü
Çocuk Kontrolü
Normal şartlarda doğumu takip eden ikinci hafta ile birinci ay arasında ebeveynler çocuklarını ilk olarak doktora götürürler. 2., 4., 6., ve 9. aylarda, 1 yaşında, 15 aylıkken ve 18 aylıkken doktoru ziyaretler devam eder. Bundan sonra 2. yaşında ve her yaş dönüşünde doktor kontrolü gerekir. Bu ziyaretlerin nedeni çocuğun psikomotor denilen algısal ve devimsel gelişmesini kontrol etmek, önceki kontrollerde görünmeyen kusurlu gelişim ve olağandışı durumların olup olmadığını ve aşıların zamanında yapılıp yapılmadığını görmektir.


Doktor çocuğun beslenme ve uyuma alışkanlıklarının nasıl olduğunu soruşturur. Bebeğin boyu, ağırlığı ve kafatası çevresini ölçer. Gelişmeleri not eder ve bir grafik üzerinde gelişmelerin normal olup olmadığını saptar. Normal sınırların dışında kalan durumlar eksik yada aşırı beslenmeyi işaret eder. Uzmanlar ve ebeveyn arasındaki yakın işbirliği çocuk bakımını ve gelişimini sağlıklı bir biçimde izlemenin en doğru yoludur. Yeni anne ve babayı endişelendiren pey çok şey vardır.


Örneğin bebeğin sık sık ağlaması nedendir? Acaba bir sağlık sorunundan mı?

Açlık, mide sancısı, kulak iltihabı, idrar yolları iltihabı, aile ortamındaki gergin bir hava, özellikle annedeki ruhsal bir sıkıntı bebekte rahatsızlık ve hırçınlık meydana getirir. Bebekler konuşarak meramlarını anlatamadıklarına göre onların yaşantılarının tüm ayrıntılarını bilmeden doktor doğru tanı ve tavsiyede bulunamaz.


Bebeğin gece uykusunun çok zor ve geç olmasının sebebi acaba nedir?

Anne ve babalar genelde çocukları altı ay yada 1 yaşına geldikten sonra gece uykularından uyanmaları konusunda ciddi endişe duyarlar. Aslında bebekler hangi yaşta olurlarsa olsunlar gece uyanırlar. Anne ve babalar bunu fark edemezler ama uykularında videoya alınan bebeklerde bu durum açıkça görünür. Burada önemli olan bebeğin gece uykusundan uyanması değil yeniden uykuya dalamamasıdır. Çocuklar nasıl yürümeyi, yemeyi, bardaktan su içmeyi zaman içinde öğrenirlerse kendi kendilerine uykuya dalmayı da zamanla öğrenirler. Bebek uyanıkken büyükleri onu beşiğe bırakırlarsa bebek zamanla kendi kendine uyumayı öğrenir.

Her yıl birçok çocuk bulaşıcı hastalıklar nedeniyle hastaneye kaldırılır. Bu çocukların bazıları yaşamlarını yitirirken, bazıları da bu hastalıkların etkilerini yaşamları boyunca taşır. Bu gerçek bulaşıcı hastalıklara karşı yapılan aşıların ne derece önemli olduğunu gösterir.

Aşı Takvimi (17.05.2009 tarihinde güncellenmiştir)
Aşı Takvimi
R = Rapel ( Pekiştirme Aşısı)
(17.05.2009 tarihinde güncellenmiştir)

Bir bebek için en doğru ve sağlıklı besin anne sütüdür. Anne sütü hazmı kolay ve besleyici olmasının dışında bebeğe birçok hastalık açısından bağışıklık sisteminin ve bağırsak dokusunun gelişmesini sağlar. Bebek daima ideal ısı da olan anne sütünden aldığı demiri de kolayca hazım eder. Ana sütü yerine kullanılacak besin maddelerinde bulunabilecek zararlı unsurlara ana sütünde rastlanılmaz. Örneğin, inek sütü yada soya proteinin bebekte alerji yapması mümkündür.

Çocukların beslenmesi son derece önemlidir. Bebekler yemekler fazla tuzlu ve baharatlı olmaması kaydıyla 1 yaşından itibaren ev yemekleriyle beslenebilirler. Beynin gelişmesinin en önemli ve hızlı olduğu dönemde ilk 2 yaş olduğundan bu dönemde beslenmenin dengeli ve sağlıklı olmasının önemi büyüktür. Bazı çocuklar besinlerdeki aside tepki gösterirler. Bu bir alerji değil, bir hassasiyettir. Örneğin narenciye grubu meyvelerdeki asit çocuğa dokunursa cildinde kırmızı lekeler oluşur. Bu durumda asitli meyvelerin pişirildikten sonra verilmesi gerekir. Bazı çocuklar elma kompostosunu rahatça yerken bazılarına da çiğ elma dokunur.

Her ne kadar süt dişleri değişecekse de bu onların sağlığına önem vermeyeceğimiz anlamına gelmez. Çünkü onların sağlıklı oluşu yerine gelecek dişlerinde sağlığını etkiler. Çürükler nedeniyle zamanından önce düşen yada çekilen dişler kalıcı dişlerin güçsüz bir şekilde çıkmasına neden olur. Aslında diş bakımına dişler çıkmadan önce bile başlanabilir. Süt dişleri çıkmaya başladığından itibaren temizliğine dikkat etmek gerekir. İlk başlarda bir diş fırçası şart değildir. Islak bir bez yumuşak hareketlerle dişleri temizler.

Bir süre sonra ufak bir diş fırçası gerekecektir. Tadını beğenmemeleri ihtimali dikkate alınarak ilk zamanlarda diş macunu kullanılmayabilir. Geceleri yatarken biberonlarıyla içtikleri süt yada meyve suyu çürüklere neden olabilir. Bu nedenle uyumak üzere olan çocukları yataklarında biberonla beslemek doğru değildir. Çünkü çocuğun uyku sırasında ağzında kalacak süt artıkları dişlerde kolayca çürüğe neden olabilir ve bu özellikle ön süt dişleri için tehlike meydana getirir. Bebeğe verilmeden önce bala ve reçele batırılmış emziklerde çürüklere neden olabilir. Ortopedik emzikler tercih edilmeli ama bunlar bile bebeğin ağzında uzun süre bırakılmamalıdır.

Çocuklar ve çocuk doktorlarının yakın ilişkileri çocuğun yalnız küçük yaşta değil yetişkinlik günlerinde de önem taşır. Doktora yapılan düzenli ziyaretler çocukların gelişiminin kontrol altında tutulmasını sağlar. Bu ziyaretler için bir hastalığın ortaya çıkması gerekmez. Doktor periyodik ziyaretlerden elde ettiği bilgileri değerlendirerek çocuğun sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlarken olası bazı olumsuz gelişmelere karşı gerekli önlemleri de zamanında alabilir.


Hiç yorum yok: